7aaaeb71-a083-441d-86c0-57e436e04505
سید حمید حسینی (کارشناس ارشد حوزه انرژی)
مردم عواقب درشتگویی دولت قبل را فراموش نکردهاند
روزنامه الکترونیکی امید ایرانیان : امسال دوباره با محوریت اقتصاد مقاومتی نامگذاری شد نامگذاری که باعث شده انتظارعمومی برای رونق تولید و ایجاد اشتغال پایدار افزایش یابد البته خوشبختانه سال گذشته رشد تولید و اقتصاد رخ داد و انتظار میرود آثار و تبعات آن امسال احساس شود . بخشی از رشد و رونق گفته شده هم مستقیماً مدیون و مرهون افزایش چشمگیر تولید نفت بود که جایگاهمان در تولید نفت را دوباره به دست آوریم و به جز این تولید گاز را هم افزایش دهیم . این رشد در دیگر بخشها و از جمله میعانات گازی و دیگر بخشهای پایین دستی صنعت نفت محسوس بود. نکته دیگر این که سیاست درست نفتی در اوپک هم کارساز شد و اهرمی شد برای حصول به دستاوردهای اقتصادی به خصوص در حوزه انرژی.
البته طبیعتاً چنین رشدی نمیتواند تأثیر چندانی بر اشتغالزایی داشته باشد چون عموماً نیروهای صنعت نفت کافی و سازمان یافتهاند با اینهمه رونق فعالیت به خصوص در پارس جنوبی و حضور پیمانکاران برای توسعه فازها در ایجاد فرصتهای شغلی اثرگذار بود ضمن این که رشد تولید و صادرات ، درآمدهای نفتی را عاید کشور کرد که در نهایت میتواند بسترهای لازم برای رشد و رونق دیگر بخشهای اقتصادی و تولیدی کشور را فراهم کند.
به جز این وزارت نفت و به طور اخص شرکت ملی نفت ایران تلاش گستردهای برای جذب سرمایههای خارجی در این صنعت آغاز کرد تلاشی برای این که شرکتهای بزرگ دوباره به میادین نفت و گاز و صنایع پایین دستی آنها بازگردند به همین منظور کمیتهای برای طراحی قالب جدید قراردادهای نفتی تشکیل شد تا مشکلات پیش رو در مسیر جذب سرمایهها رفع شود. واقعیت هم این است که به دلیل شرایط تحریم شرکتهای نفتی نسبت به سرمایه گذاری در ایران بی میل شده بودند و عدم تمایلی در این خصوص احساس میشد به هر حال این کمیته بعد از یکسال توانست بلاخره قالب جدیدی برای قراردادهای نفتی طراحی کند تا شرایط برد – برد برای کشور و سرمایه گذار و شریک خارجی ایجاد کند اما متاسفانه پروسه تصویب و نهایی شدن این قالب جدید با توجه به مخالفتها به طول انجامید و بیش از یک سال و اندری از زمان و فرصت کشور را از میان برد در حالی که همین قراردادها میتوانست به محرکی برای جذب سرمایههای جدید و پیشرفت پروژههای این صنعت تبدیل شود.
در واقع به دلیل همین تأخیر فرصت باقی مانده تا روی کار آمدن دولت جدید آمریکا از میان رفت و ترامپ به تهدیدی جدید و جدی برای منافع ایران تبدیل شد . این فرصتیی بود که بعد از مدتها تلاش و رایزنی ، تفاهم برجام برای اقتصاد ایران فراهم کرده بود و صنعت نفت میتوانست با استفاده از همین فرصت بزرگترین قراردادها را با غولهای نفتی برای توسعه میادین نفتی و گازی کشور منعقد کند ضمن این که در همان روزها کشورهای خارجی و شرکتهای بزرگ هم برای بازگشت و سرمایه گذاری در ایران به شدت مایل و راغب بودند .
به هر حال این فرصت از دست رفت اما خوشبختانه هنوز میتوان به آینده امیدوار بود یعنی میتوان امید داشت که دست کم تا پایان دولت یازدهم دست کم ۴ یا ۵ قرارداد مهم نفتی و گازی به مرحله اجرا برسد به خصوص در حوزه پارس جنوبی و در حوزه یادآوران . به این ترتیب پیش بینی میشود قراردادهای جدید در همین فاصله به امضاء خواهد رسید تا ایران بتواند از شرایط ایجاد شده به واسطه برجام بهره ببرد.
با این وجود نگرانیها هم به قوت خود باقیست از جمله این که بر اساس برجام رییس جمهور آمریکا باید هر ۴ ماه یک بار لغو تحریمها را تمدید کند و امروز تا زمان تصمیم رییس جمهور جدید این کشور ۱۰۰ روز باقیست با این تفاسیر به نظر میرسد همه و به خصوص سرمایه گذاران نفتی منتظرند تا این مهلت به آخر برسد و روشن شود ترامپ در خصوص برجام دقیقاً چه موضعی اتخاذ خواهد کرد. همچنین پایان اردیبهشت امسال انتخابات ریاست جمهوری در ایران هم برگزار خواهد شد و مسیر سیاستهای اقتصادی و سیاسی آتی کشور از همین طریق تعیین میشود.
البته به باور من و به احتمال فراوان بعد از این دوران قراردادهای مهم نفتی امضا و اجرا خواهد شد اما دست کم فعلاً نگرانی در میان شرکتهای سرمایه گذار وحود دارد و آنها همچنان درجهای از خطر را در مراوده تجاری با ایران مورد لحاظ قرار میدهند چون سرمایه ذاتی ترسو و گریزپاست .
در حال حاضر هم البته به نظر میرسد عاقلانهترین راه برای کشور تداوم دولت فعلی است یعنی فرصتی دوباره برای دولت تا سیاستهای خود را استمرار دهد و طرحها و پروژههایش را به اتمام برساند . به این ترتیب هرگونه تغییری میتواند ثبات ایجاد شده را با تهدید مواجه کند و این نکتهای است که مردم باید با درایت به آن توجه کنند . به هر صورت مردم ما تجربه درشت گویی های سیاسی و اقتصادی از سوی دولت گذشته را به خاطر دارند و قطعاً میدانند که تکرار آن شرایط تا چه اندازه میتواند اقتصاد ایران را گرفتار مشکل و بحران کند .
دیدگاهتان را بنویسید