روزنوشت شنبه ۱۱تا چهارشنبه ۱۵ شهریور۱۴۰۲

شمس لنگرودی یک متن شعر گونه داره و میگه ” انچه که زیبا نیست زندگی نیست، روزگار است” از دیدگاه ایشان زندگی اساسا چیز بدی نیست،اما روزگار خوب نیست.
این روزها بسیاری از ما زندگی نمی کنیم بلکه روزگار سپری می کنیم.

دلمان را خوش کرده ایم به سند سپتامبری، نفت ۹۰ دلاری، رشد اقتصادی، زیارت اربعینی و* پیروزی ورزشی*

بلومبرگ از توافق ایران و امریکا و همزمان عبداللهیان از سند سپتامبر سخن گفته ، اغلب کارشناسان آنرا نتیجه توافق ایران و امریکا با وساطت عمان و قطر میدانند، از نظر من اینکه چه میدهیم و چه میگیریم در درجه دوم اهمیت است، اینکه بالاخره جناح تندرو درک کرده که بدون تنش زدایی در روابط خارجی و گفتگو با امریکا قادر به رفع تحریم ها، بستن پرونده هسته ای در آژانس و روابط گرم با همسایگان نیست اهمیت دارد، همه میدانند که عضویت در شانگهای و بریکس به تنهایی حلال مشکلات کشور نیست اگر چه یک گام بلند رو به جلو میباشد . ظاهرا حتی دولت به این درک و فهم هم رسیده که بدون پذیرش همه شرایط اف ای تی اف و عضویت در آن قادر به رشد اقتصادی جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی نیست و لذا درصدد تصویب آن میباشد ،

در کلاب هوس گفتم اگر همه هزینه هایی که در این سالها بر کشور تحمیل شده نتیجه اش عاقل شدن جریان مدعی ارزشی و انقلابی در کشور باشد ارزش داره ومیتوان به آینده کشور امیدوار بود و گرنه روزگار ملت ایران به همین منوال خواهد گذشت.

این هفته پس از آنکه عربستان و روسیه اعلام نمودند که کاهش تولید خود را تا پایان سال ادامه خواهند داد قیمت نفت برنت به کانال ۹۰ دلار وارد شد. این قیمت ۳دلار و هشتاد سنت بالاتر از قیمت یکماه قبل و هفت دلار و سی و سه سنت بیش از قیمت سه ماه فبل میباشد ودر حدود قیمت یکسال قبل میباشد، با توجه به اینکه در بودجه قیمت نفت ۸۵ دلار دیده شده است در صورت توافق ایران و امریکا برای نادیده گرفته شدن تحریم های نفتی میتوان امیدوار بود که فروش نفت با قیمت های بالاتر از حد فعلی میسر گردد ودولت از این محل کسری بودجه نداشته باشد. نکته قابل توجه عدم تمایل امریکا به افزایش قیمت نفت و نهایتا بنزین و گازوییل تا انتخابات ریاست جمهوری در سال آینده میباشد ، عربستان با سیاست چند جانبه گرایی عملا در این زمینه با امریکا همکاری نکرده ومنافع ملی خود را در اولویت قرار داده است.
این سیاست کشورهای عربی و وضعیت خوب اقتصادی باعث شده که کشورهایی نظیر چین، روسیه، ژاپن خود را به این کشورها نزدیک نمایند ودر اخرین مورد شاهد حمایت ژاپن و کشورهای عربی از مالکیت کویت و عربستان بر میدان آرش بودیم که با واکنش وزارت خارجه مواجه شد.

این روزها سخنان یکی از اعضا اتاق در رابطه با مقایسه میزان رشد تولید ناخالص ملی ایران با همسایگان در ۵۰ سال گذشته تیتر رسانه های اجتماعی شده و با استقبال مواجه شده است، در این زمینه اتاق تهران کتاب ارزنده ای به نام ” الزامات توسعه پخش خصوصی در اقتصاد ایران” در سال۸۹ منتشر کرده که تولید ناخالص ملی ایران با کشورهای ترکیه، کره جنوبی، مالزی، تایلند در دوره ۱۹۷۷ -۲۰۰۷( ۱۳۵۸- ۱۳۸۸) را مقایسه نموده است که نتیجه آن بشرح جدول زیر بوده است،
در دوره سی ساله ما ده سال آن درگیر جنگ، پنج سال درگیر بازسازی و تحریم بودیم و لذا همسایگان موفق شدند ما را که در سال ۵۷ از همه آنان جلوتر بودیم پشت سر گذارند عضویت در سازمان گات و آزادی تجاری جهانی حداکثر کمک را به رقبا نمود تا از ما پیشی گیرند.
در سی سال پس از انقلاب و قبل از شدت یافتن تحریم های هسته ای، رشد تولید ناخالص ملی ایران وهمسایگان بشرح زیر بوده است .

(میلیارد دلار)

           1977  –   2007    –    برابر
ایران    $ ۷۴/۸      $ ۲۷۰/۹  –  ۴ برابر
ترکیه   $ ۵۲/۸      $ ۶۵۷  –     ۱۲ برابر
مالزی  $ ۱۴         $ ۱۸۰/۷  –  ۱۳ برابر
کره     $ ۳۷/۹      $۹۶۹/۸  –   ۲۳ برابر 
تایلند   $ ۱۹/۸     $۲۴۵/۸   –   ۱۲ برابر
اما آماری که ایشان مطرح نموده دوره ۵۰ ساله میباشد که موفق نشدم آمار تولید ناخالص ملی کشورهای همسایه در سال ۵۲ را بدست آورم، تولید ناخالص ملی ایران در آن سال ۲۵ میلیارد دلار بوده که پس از افزایش شدید قیمت نفت در سال ۵۴ به ۷۴ میلیارد و۸۰۰ میلیون دلار افزایش یافته است.
متاسفانه ما پس از انقلاب تولید ۵/۵ میلیون بشکه ای نفت را به ۲/۵ میلیون بشکه کاهش دادیم و همزمان درگیر جنگ تحمیلی شدیم و از رقابت با همسایگان باز ماندیم، البته آماری هم که در مورد عراق منتشر شده به احتمال زیاد صحیح نمی باشد و رشد تولید ناخالص عراق در این مدت از ایران بیشتر نبوده است.طبق آمار تولید ناخالص ملی عراق در ۱۹۸۰ حدود ۵۳/۵ میلیارد دلار بوده و اکنون به ۲۶۲ میلیارد دلار رسیده که بیش از ۵۵ درصد آن ناشی از تولید نفت می باشد و فقط ۴/۷ برابر شده است .
نهایتا یک محاسبه در دوره ۱۹۷۷ و ۲۰۱۹ بر مبنای داده های موسسه معتبر ورلد فکت ( world fact book-CIA) انجام دادم که نتایج به شرح زیر بوده است:
تولید ناخالص ملی ایران در سال ۲۰۱۹ معادل ۵۸۱/۲۵۰ میلیون دلار بوده
که در ۴۲ سال تقریبا ۸ برابر شده است .

ترکیه $۷۶۰/۲۸۰     – ۱۴/۵برابر
مالزی $۳۶۴/۶۳۱       ۲۶ برابر
کره $۱۶۴۶/۶۰۴         ۴۳ برابر
تایلند $۵۴۳/۷۹۸        ۲۹ برابر
ما برای جبران عقب ماندگی و تامین رفاه جامعه نیاز به کار سخت، ریاضت اقتصادی، روابط خارجی مثبت، ارتباطات پولی و بانکی با دنیا، افزایش تولید نفت، گاز ومعادن، توسعه صنعت پتروشیمی، حمایت از دانش بنیانها وگسترس صادرات داریم،
برای دستیابی به این اهداف باید به اصول حکمرانی تن دهیم که لازمه آن حاکمیت قانون ، جلب مشارکت همه مردم، پاسخگویی، شفافیت، کارایی و اثر بخشی میباشد که پذیرش این اصول برای حاکمیت به سادگی امکان پذیر نمیباشد.
این روزها شاهد اوج راهپیمایی اربعین حسینی بودیم و استاندار کربلا از ورود بیش از ۲۰ میلیون زایر خبر داد. هر چه از پذیرایی و ایثار مردم عراق بگوییم کم گفته ایم، در هیچ جای دنیا شما نمونه این مراسم را شاهد نخواهید بود، امیدوارم ایرانی ها در زمان سفر میزبانان عراقی به ایران تلافی نمایند و پس از بازگشت این محبت را فراموش نکنند. این راهپیمایی در همبستگی بین امت شیعه ، تقویت روابط بین کشورها ، خودسازی شرکت کنندگان و اقتدار شیعیان تاثیر گذار خواهد بود و امسال شاهد فعالیت خوب دولت در زمینه ایجاد زیرساخت ها بودیم وکمتر شاهد بر پاشدن موکب های دولتی در ایران و عراق بودیم، قطعا به هر میزان که دخالت دولت در این نهضت کاهش یابد و مردم محور گردد بر معنویت ان افزوده خواهد شد ،

همزمان شاهد آغاز عملیات احداث راه اهن شلمچه-بصره با حضور نخست وزیر عراق بودیم که تاثیر مهمی در اینده روابط ایران با همسایگان در حوزه فرات خواهد داشت ، با توجه به مخالفت هایی که جریانات متنوع عراقی در راه اندازی این پروژه داشتند و آنرا رقیب طرح ترانزیتی بندر فاو میدانند، لذا مقامات عراقی اعلام نمودند که این مسیر فقط برای حمل ونقل مسافرین خواهد بود تا حساسیت ها به حداقل برسد، قطعا این ریل که ساخته شود برای هر دو منظور قابل استفاده خواهد بود، البته اتصال راه آهن کرمانشاه به عراق میتواند اقتصادی تر از راه آهن شلمچه-بصره باشد که در جنوبی ترین نقطه عراق میباشد، در حالیکه کرمانشاه نزدیکترین مسیر به بغداد و سایر شهرهای مرکزی میباشد.
در این روزها شاهد تنش در استان کرکوک هستیم، این استان نفتی مورد ادعای کردها، ترکمن ها و عربها میباشد و تلاش حزب دموکرات برای افتتاح دفتر منجر به درگیری در این منطقه شده است و شاهد واکنش ترکیه بودیم که از اقلیت ترکمن حمایت می نماید، فعلا صادرات نفت اقلیم و کرکوک از طریق ترکیه قطع شده و ترکیه برای صادرات نفت به بندر جیحان خواستار پس گرفتن شکایت دولت عراق به اتاق داوری بین الملل و جریمه ۱/۵ میلیارد دلاری است. این اتفاقات باعث شده تا شرکتهای نفتی غربی که در اقلیم سرمایه گذاری نموده اند با خسارت شدید مواجه شوند و تهدید به شکایت برای دریافت غرامت نمایند، اوضاع اقلیم به هیچ وجه چنگی به دل نمیزند، اختلافات اربیل و سلیمانیه ، فشارهای ایران و ترکیه برای اخراج کردهای مخالف و حل نشدن اختلافات با دولت مرکزی دست به دست هم داده و اوضاع اقلیم را بحرانی نموده است.
متاسفانه دولت مرکزی عراق هنوز تحویل نفت و مازوت در تهاتر با گاز را شروع نکرده و در پرداخت منابع ازاد شده ایران کم کاری میکند وفقط بخشی از مبلغ توافق شده به عمان حواله شده است.
با وجود اینکه دولت مدعی فروش حداکثری نفت و میعانات ، دور زدن تحریم ها وازادی منابع بلوکه شده ایران میباشد ولی تخصیص ارز نفتی به واردات کالاهای اساسی با تاخیر چند ماهه صورت میگیرد و دولت پاسخگوی این وضعیت نیست و ابهامات زیادی در مورد هزینه کرد این منابع وجود دارد. در این شرایط بخشنامه وزارت اقتصاد مبنی بر دریافت مالیات عالی الحساب دو درصدی از صادرات با تعجب کارشناسان همراه شده است، زیرا دریافت این درصد به معنی این میباشد که صادرکننده حداقل ده درصد از صادرات سود دارد که دو درصد آن هزینه های بازاریابی و نقل و انتقال پول میگردد و ۸ درصد درامد خالص دارد در حالیکه در صادرات فراورده های نفتی و پتروشیمی سود صادرکننده حتی ۵ درصد هم نمیباشد.
اخیرا نیز با تصویت دولت و بازگشت مجدد فرمول قیمت گذاری خوراک پتروشیمی ها سال ۹۴ شاهد کاهش ده تا پانزده درصدی قیمت گاز خواهیم بود که جمعا حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان خواهد شد و در عوض دولت با تغییر نرخ ارز پایه قیمت گذاری محصولات پتروشیمی و پالایشگاهی حدود۱۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش درامد خواهد داشت و از سوداوری واحدهای فوق کاسته خواهد شد و بر بازار سرمایه نیز اثر منفی خواهد داشت .ضمنا با توجه به افزایش قیمت نفت احتمال اینکه قیمت گاز در بازارهای جهانی مجدد افزایش یابد و طبق فرمول به محدوده هفت هزار تومان باز گردد محتمل خواهد بود وتلاش های صورت گرفته بی اثر خواهد شد.

دلخوشی این روزها پیروزی های موردی در میدان های ورزشی میباشد، پس از ناکامی تیم های والیبال و بسکتبال شاهد موفقیت تکواندوکارها، پیروزی تیم امید و برد تیم ملی فوتبال در مقابل با بلغارستان بودیم و بزودی شاهد مسابقات جهانی کشتی در بلگراد و مسابقات آسیایی هانجو هستیم . بلافاصله انتخابی المپیک برای والیبال را داریم که برای کشور بسیار حیثیتی خواهد بود.
دراین هفته متاسفانه پایگاه خبری انتخاب با شکایت دولت فیلتر شد و پرونده آن به قوه قضاییه ارسال شد، من معمولا در روزنوشت ها از عکس های این سایت استفاده میکردم و مواضع اش منطقی بود.
این هفته چند روز دورکاری کردم و فقط دو روز در دفتر حضور داشتم .

شنبه طبق معمول تا ظهر درگیر نهایی کردن و ارسال روزنوشت بودم و همزمان شاهد آغاز عملیات اجرایی اتصال راه اهن شلمچه به بصره با حضور نخست وزیر عراق و آقای مخبر بودم که اعلام شد این خط قادر خواهد بود سالانه سه میلیون مسافر بین دو کشور جابجا نماید، عصر پیگیر مسابقات تکواندو گرند پاریس بودم و تکواندو‌کاران ایرانی در اغلب وزنها با وجود جوانی خوش در خشیدند و به آینده تکواندو بعد از چند سال رکود میتوان امیدوار بود، در مسابقات جهانی بسکتبال در بازی سرنوشت ساز مقابل رقیب همیشگی مان در غرب آسیا-لبنان شکست خوردیم و حدادی در پایان این مسابقه از تیم ملی خداحافظی نمود که غمناک بود.

شب در هتل اوین به دیدار دوست افغانستانی ساکن آلمان وروسیه رفتم، ایشان را از سال ۱۹۹۰ می شناسم ود ر ارتباط هستیم، در صدد احداث یک نیروگاه خورشیدی ۵۰ مگاواتی خورشیدی در افغانستان میباشد و اخیرا در مذاکره با طالبان موفق شده قیمت برق و معافیت مالیاتی را نهایی کند، این پروژه با فاینانس بانکهای آلمانی وتکنولوژی آلمانی به ارزش ۵۰ میلیون دلار احداث خواهد شد و قادر است ۴۵ مگاوات برق تولید نماید، پیش بینی شده که در ۳۰۵ روز بتواند روزانه ۱۲ ساعت برق تولید نماید و آنرا به قیمت هر کیلو وات ساعت ۷ سنت به فروش برساند، این پروژه نرخ بازگشت سرمایه اش ۲۵ درصد میباشد که قابل قبول میباشد، وقتی نظرش را در مورد طالبان پرسیدم از جهت اینکه توانسته اند امنیت ایجاد نمایند و فساد را در افغانستان ریشه کن نمایند از آنان راضی هست و اعتقاد دارد که عملکرد طالبان مورد رضایت اکثر مردم میباشد و در سیاست خارجی نیز اکنون عاقلانه تر عمل می نمایند و مدعی شد که هر هفته امریکا ۴۰ میلیون دلار به طالبان کمک می نماید، مدعی بود که طالبان با داعش و القاعده اختلاف داره و اجازه فعالیت به آنان در افغانستان نخواهد داد.
خاطرات زیادی از گذشته و همکاری اش با دوستان ایرانی ام در المان وروسیه بیان کرد که برایم جالب بود، شام را با ایشان خوردم و حدود ساعت ۱۰/۵ به خانه بازگشتم.

بکشنبه صبح سر مقاله نشریه دنیای انرژی را با عنوان” تعادل در سیاست خارجی ورشد اقتصادی” را نوشتم و بعد از چند بار ویرایش و تغییرات برای سر دبیر مجله آقای امامی ارسال کردم.

پس از آن آمار ۵ ماهه صادرات منتشر شده بود لذا چند توئیت زدم و اعلام نمودم علیرغم اینکه ارزش صادرات امسال به نسبت سال گذشته ۸.۵۵ درصد کاهش داشته است ولی صادرات به عراق ۵۳۹ دلار معادل ۱۸ درصد افزایش داشته است .

ضمنا یک توئیت در حمایت از دکتر غضنفری مدیر عامل صندوق توسعه ملی زدم وخواستار حمایت فعالین اقتصادی از مواضع کارشناسی ایشان شدم.
امروز یک نشریه هندی مدعی شد که چین تا آخرین لحظه با عضویت ایران در بریکس مخالفت میکرد و ایران در لیست اولیه نامزد‌های روسیه و چین نبود پس از آنکه هند لازمه عضویت عربستان را پذیرش ایران اعلام نمود، روسیه نیز از نامزدی ایران حمایت کرد، اما در کمال تعجب، چین اظهار تردید می کرد.

دلخوشی امروزم ورزش فوتبال یکشنبه بود که همراه با جشن تولد دروازه بان مودب و شجاع تیم بود و به دروازه بان در روز تولدش رحم نکردیم و۵ گل زدیم و بازی را ۴-۵ بردیم.
دوشنبه صبح جلسه مفصلی با مدیر هلدینگ انرژی صندوق توسعه ملی داشتیم و در مورد دو پروژه مذاکره و تبادل نظر کردیم، توافق شد که در طرح توجیه اقتصادی بازنگری نماییم و طرج جدید ارایه نماییم.
امروز وزیر خارجه آمریکااعلام کرد : به تلاش‌های دیپلماتیک برای توافق با ایران را ادامه خواهیم داد و دیپلماسی مسیر ترجیحی در قبال ایران است اما چنانچه ایران این مسیر را رد کند گزینه‌های دیگری نیز وجود دارند.

امیر عبداللهیان نیز در گفتگو با روزنامه اطلاعات صحبت از سند سپتامبر به جای برجام کرده، رضا نصری کارشناس سیاست خارجی هم در‌گفت و گو با شرق صحبت از توافق خاموش با امریکا کرده که نتایجش بیشتر از اینکه اقتصادی باشد امنیتی است/ گویا در حال گذر از یک پیج هستیم که مدل خاصی از توافق با غرب را در خودش دارد.
کسی جزییات بیشتری نمیداند.

بعد از ظهر در دفتر دو جلسه کاری داشتم و پیگیر دلایل ممنوع شدن صادرات روغن و سایر محصولات با فلکسی تانک شدم و در این مورد پیامی برای ریاست سازمان استاندارد زدم و خواستار مساعدت ایشان جهت حل و فصل موضوع شدم و نهایتا یک توئیت زدم ، گاهی وقت ها اثر یک توئیت بیشتر از ده نامه نگاری به مسئولین می باشد.

سه شنبه با توجه به تصمیم دولت در رابطه به بازگشت به فرمول قیمت گذاری خوراک پتروشیمی های سال ۹۴ وکاهش احتمالی ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت گاز متان آنرا واقع بینانه دانستم ولی افزایش فیمت پایه ارز را به ضرر پتروشیمی ها دانستم و در این مورد چند توئیت زدم، اگر چه اغلب کارشناسان خوشبین هستم ولی من بارگذاشتن سقف و کف برای قیمت گاز موافق نیستم و تغییر نرخ پایه را نیز به ضرر مصرف کنندگان و سهامداران بورس میدانم و منتفع اصلی را دولت خواهد برد.
امروز عصر جلسه مفصلی با هیات چینی که اخیرا برای مشارکت در توسعه یک میدان گازی به ایران آمده اند داشتم و مراحل کار را توافق کردیم.
پس از آن جلسه ای با مدیر عامل صاد ایران و یکی از سهامداران این کنسرسیوم داشتیم و در مورد موضوعات معدنی و پروژه شمس طلا مذاکره کردیم.
این هفته با توجه به اینکه اربعین در روز چهارشنبه بود و اغلب مدیران دولت ربیسی برای راهپیمایی اربعین به عراق رفته بودند عملا هیچ کاری را نتوانستم به سرانجام برسانم و مهمانان خارجی نیز مجبور شدند سفر خود را تمدید نمایند تا در هفته آینده بتوانند با مقامات نفت ملااقات ودر مورد پروژه مورد نظر گفتگو نمایند، والسلام