روزنوشت شنبه ۱۷ تیر تا پنجشنبه ۲۲ تیرماه۱۴۰۲

بکی توئیت زده بود که “طالبان به حقابه، کویت به میدان گازی، آذربایجان به خطوط مرزی و عراق به دلارهای گازی طمع دارند، چین نفتمان را غارت میکند و با مکر روسیه درگیر جنک اکراین میشویم”،
این قبیل صحبت ها وتوئیت ها را هر روز شاهدیم، ضمن اینکه همه این انتقادات وسرزنش ها باید بیان گردد ولی این همه حقیقت نیست و نقد در مواردی از حوزه انصاف خارج میگردد و نقدهای کارشناسی و دلسوزانه را هم تحت تاثیر قرار میدهد.
متاسفانه سه جریان در داخل کشور و یک جریان در خارج از کشور در تلاش است که بدون ملاحظه سوابق تاریخی موضوعات ، فضا را کاملا تیره و سیاه نشان دهد.
اولین منتقد اوضاع کشور نیروهای سیاسی و مدیران سابق هستند که با توجه به رفتار غیر منصفانه جناح اصولگرا و صدا وسیما در زمانهای سابق ، خود را محق میدانند که بیرحمانه عملکردها را زیر سوال ببرند، گروه دوم بازنشستگان سازمانها و نهادهای کشور هستند که از یکطرف با مشکل معیشت مواجه اند و از طرف دیگر جایگاهی در نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری ندارند و لذا منتقد اوضاع هستند، سومین گروه افراد غیر موفق در دولت، رسانه و بخش خصوصی هستند که درصددند عدم موفقیت خود را به عوامل بیرونی نسبت دهند ولذا مدعی اند که سرتاسر سیستم فاسد میباشد و هیچ کاری در کشور بدون زد و بند و رانت انجام نمی گیرد ، منهم منکر سو مدیریت و ناکارامدی دولت نیستم ولی باید منتقدین به این سوال پاسخ دهند که چرا در دولت آقای هاشمی که منتقد سیاست ها و عملکرد دولت مهندس موسوی بود فساد مدیران کشف نشد؟ چرا جبهه مشارکت که دولت اصلاحات دست بالا را داشت و به شدت منتقد آقای هاشمی و کارگزارن بود اختلاس و فسادی از مدیران دولتی منتشر نکرد و از همه مهمتر دولت هزاره سوم که با شعار مبارزه با فساد و تبعیض سکاندار امور کشور شد هیچ گزارشی در مورد فساد و تبعیض در دولت اصلاحات منتشر نکرد؟ بارها صحبت افشای مافیای نفت و لیست افراد شد ولی اتفاقی نیفتاد و نهایتا چرا دولت روحانی موارد میل اموال عمومی توسط دولتمردان احمدی نژاد را گزارش ننمود؟ واقعیت این است که در این سالها “میل” سهم اندکی داشته است ولی در بسیاری از موارد اموال عمومی “حیف” شده است، این اتفاق نه تنها در دولت بلکه در نظام بانکی، صندوقهای بازنشستگی، نهادها و بنگاههای بزرگ کشور اتفاق افتاده است و اکنون هم در حال تکرار میباشد ، متاسفانه در کشور همه در صدد مچ گیری هستند و در جامعه کمتر حساسیتی مورد اتلاف منابع وجود دارد! ( صد میلیارد دلار پروژه نیمه تمام و بعضا فاقد توجیه اقتصادی روی دست دولت مانده و یا حساسیت روی طرح مولد سازی)، از گروه خارج نشین( لس انجلس تا آلبانی و پاریس و….) و شبکه های ماهواره ای که نمیتوان انتظار انصاف داشت ولی از خودی ها میتوان توقع انعکاس واقعیت ها را داشت.

حالا بریم سر اصل موضوعات مطرح شده در توئیتر، اولا در موضوع حقابه هیرمند رئیس جمهور موضع تند و غیر متعارفی گرفت و به طالبان هشدار داد ولی این گروه خودسر به هیچ صراطی مستقیم نیست، حقابه هیرمند سالهاست که مطرح است و طالبان در گذشته هم که افغانستان را در اشغال داشت عملکرد مشابهی داشته است.اختلاف آبی ایران و افغانستان تا سال ۵۱ ادامه داشته و در این سال منجر به توافق شده و افغانستان قبول نموده که سالانه ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب روانه ایران نماید ولی بارها به بهانه کمبود بارندگی تخلف نموده ، تا اینکه دولت اشرف غنی با ساخت سد کجکی و بند کمال خان ورود آب هیرمند به ایران را سد نمود و رییس جمهور افغانستان ( اشرف غنی ) از تهاتر آب با نفت ایران سخن گفت، لذا اگر چه رفتار دولت در مواجه با طالبان قابل نقد میباشد ولی نمیتوان بدون سابقه تاریخی در این مورد سخن گفت و نقد نوشت.

اما در مورد میدان نفتی وگازی آرش که در سال ۱۳۴۶ به سفارش ایران توسط یک یک شرکت ژاپنی کشف شد نیز سالها بین ایران و همسایگان بر سر مالکیت آن اختلاف بوده و کویت هیچ وقت مشترک بودن این مخزن را نپذیرفته وحتی حفر چاه اکتشافی توسط ایران در دهه ۸۰ را تجاوز به حریم خود قلمداد نموده و اخیرا با سرمایه گزاری مشترک ۷ میلیارد دلاری با عربستان در صدد بهره برداری از این میدان را که ذخیره گاز آن ۵۸۰ میلیارد مکعب و میزان میعانات آن ۱۳۱ میلیون بشکه و ارزش محصولات آن ۱۴۰ میلیارد دلار تخمین زده شده میباشد ، جالبه که اخیرا عراق هم ادعای شراکت در این مخزن نموده ولذا ضروریست که دور از حاشیه و تنش نسبت به ترسیم مرزهای دریایی بین سه کشور ایران، کویت و عراق اقدام گردد تا سرنوشت این میدان معلوم گردد و فعلا کسی عملیات حفاری و اکتشاف انجام ندهد، البته بعضی از کارشناسان نفتی سهم ایران از این میدان را اندک میدانند، لذا در این مورد نمیتوان بدون توجه به سابقه تاریخی این موضوع قضاوت نمود.

در رابطه با قصد آذربایجان برای تصرف دالان زنگ زو هم که تاکنون اتفاقی نیفتاده و فعلا تنش فروکش نموده است ، ایران نشان داده که به هیچ وجه اجازه تغییر خطوط مرزی را نخواهد داد، ضمنا توافق ایران با عربستان و امارات حضور اسراییل را در منطقه به چالش کشیده است و پیروزی اردوغان هم نتوانست موضع علی اف را تقویت کند، فعلا هم با توجه به موافقت ترکیه با عضویت اکراین در ناتو باید شاهد سرد شدن روابط روسیه و ترکیه از یکطرف و فشار روسیه به آذربایجان باشیم.

در توئیت فوق الذکر ادعا شده که چین نفت ایران را غارت میکند و روسیه نیز پای ایران را به جنگ اکراین کشانده است، اگر به قول سازمان اپک در ده سال گذشته ایران به علت تحریم ۴۵۰ میلیارد دلار درآمد نفتی از دست داده است آیا مقصر ان چین بوده است؟ واقعیت این است که در این سالها همین که چین چشم خود را بر روی ورود محموله های نفت و محصولات پتروشیمی ایران بسته است خدمت بزرگی به ایران کرده ، اگر چه دولت چین و شرکتهای نفتی دولتی چین مشتریان نفت ایران نیستند و این معامله با صاحبان پالایشگاههای کوچک چین در حال انجام است، فعلا حجم روابط تحاری ایران و چین در مقایسه با روابط چین با سایر کشورهای منطقه خلیج فارس وزن کمتری دارد و سهم ما از روابط با چین ناچیز میباشد، لذا خرید نفت توسط چین برای ما در شرایط فعلی حیاتی و نقش مهمی در مقاومت ما در مذاکره با غرب دارد، البته میتوان مواضع چین و روسبه را در امضا بیانیه مشترک با شورای همکاری خلیج فارس را به شدت نقد و آنرا ناقض پیمان شانگهای دانست .

زیرا حساسیت جامعه در رابطه با بنادر ایرانی خلیج فارس به حدی است که آیت الله هاشمی رفسنحانی در یکی از خطبه های نماز جمعه این تعبیر را به کار برده است:
“برای جداسازی جزایر سه گانه از ایران باید از دریای خون گذشت.”
به نظر من نقد اصلی را باید به حاکمیت و دولت در مورد گره زدن سرنوشت ملت به جنگ روسیه و اکراین دانست، این روابط باعث شده که در مذاکرات احیا برجام و حتی توافق موقت با امریکا دچار مشکل شویم و پیمان ناتو برعلیه ایران بیانیه بدهد و خواستار توقف ارسال پهپاد از سوی ایران به روسیه گردد.
در آیه ۱۹۲ سوره بقره خداوند تعالی فرمان میدهد که” ولا تلقوا بایدیکم الی التهلکه” یعنی با دست خویش خود را به هلاکت نیندازیم، اغلب کارشناسان روابط بین الملل ، فعالین اقتصادی و مردم در این رابطه منتقد حاکمیت هستند،

البته جناح اصولگرا برای اقناع هواداران و توده طرفدار مدعی هستند که ایران در دو جنگ جهانی اعلام بیطرفی کرد ولی کشور اشغال شد و خسارت جدی دید، اکنون دیگر نمیتوان سیاست موازنه منفی یا مثبت را ادامه داد و لذا ضروریست که برای حفظ نظام و کشور سیاست گرایش به شرق را در دستور کار قرار دهیم و باهمکاری روسیه و چین یک جبهه مقابله بر علیه اسراییل و غرب ایجاد نماییم،

در حالیکه کارشناسان ارشد روابط بین الملل و جناح های سیاسی غیر اصولگرا معتقدند که “ضد روس و ضد امریکا بودن برای ایران خطرناک است و اشتباه محاسباتی در اتکا به روسیه در دوران گذار باعث نابودی میشود”.
روز اول هفته را با نشست با یکی از کارشناسان مهم در مورد عراق آغاز کردم و در مورد طلب گازی ایران و چالش های بانکهای ایران در عراق تبادل نظر کردیم، از وزارت صمت پیگیر تصمیمات جلسه شورای عالی نظارت در مورد انتخابات اتاق شدم که اعلام نمودند مصوبه امضا شده است و در دست وزیر صمت میباشد.
با توجه به افزایش قیمت نفت به بیش از ۷۸ دلار ( بالاترین قیمت در ۹ هفته گذشته) و افزایش ۸۷ درصدی قیمت گاز در اروپا( از ۲۶سنت در هر متر مکعب به ۴۵ سنت ) به دلایل این افزایش خصوصا کاهش ارزش دلار، تداوم کاهش تولید عربستان و روسیه و افزاش مصرف فراورده به علت سفرهای تابستانی اشاره کردم و روند قیمت را افزایشی دانستم.
امروز مسابقه والیبال ایران و تونس را هم تماشا کردم و باخت ایران در دوست اول برایم قابل هضم نبود، خوشبختانه بلند پروازان ایران سه گیم بعد را بردند و از گروه خود صعود کردند،
یکشنبه صبح پیگیر نشست هیات نمایندگان اتاق ایران بودم که دوستانی از جلسه گزارش می دادند، به نمایندگان دولت دستور داده بودند که در نشست شرکت نکنند و از روسای اتاقها خواسته شده بود که بیانیه ای در رابطه با انتخابات اتاق امضا نکنند ولذا جلسه ای معمولی بود که هدفش جلب حمایت از ریاست اتاق بود که تاثیری بر سرنوشت انتخابات نخواهد داشت،
امروز مصاحبه مفصلی با خبرگزاری جماران در مورد حوزه نفتی و گازی آرش داشتم و با توجه به نکاتی که آقایان مهندس سید مهدی حسینی و دکتر عادلی در رابطه با مذاکره با کویت و انجام عملیات اکتشاف در گروههای تخصصی نفت بیان نموده بودند و آنرا متعلق به ایران و کویت دانستم و خواستار ترسیم خطوط دریایی در این منطقه شدم.

بعد از ظهر به اتفاق آقایان دکتر علی نقوی از بورس انرژی و مهندس دارابی از کارگزاری داریوش در میزگرد فردای اقتصاد به مدیریت آقای نهاوندی نژاد با موضوع انتشار اوراق گواهی سپرده ریالی و ارزی شرکت کردم و در ضرورت و اهمیت انتشار این اوراق اعلام نمودم که ایران پنجمین کشور دارنده منابع غنی زیر زمینی دنیا به ارزش ۲۷ هزار میلیارد دلار می باشد و رقبای ما این توان را دارند که منابع موجود در زیر زمین را تبدیل به سرمایه نمایند ولی ما حتی نفت استخراج شده را قادر نیستیم که تبدیل به نقدینگی نماییم، با توجه به اینکه این اوراق به صورت ریالی به فروش میرسد میتواند جایگزین دلار و طلا برای خفظ ارزش پول ملی توسط مردم گردد و در صورت افزایش قیمت نفت نیز صاحبان آن منتفع شوند، مدیر عامل بورس انرژی از علاقه خریداران اوراق گواهی سپرده برای برداشت نفت خام خبر داد و آقای دارابی از نقش اوراق درشفاف سازی روابط نفت و بخش خصوصی خبر داد و از تصمیمات اخیر دولت در افزایش قیمت گاز و دستکاری شرکت ملی پالایش در صورتهای مالی پالایشگاهها ابراز نگرانی نمود، این میزگرد حدود دو ساعت به طول انجامید و پس از آن گفتگویی با کارشناسان حوزه نفت وگاز این تلویزیون اینترنتی در مورد همکاری با اتحادیه و نشریه دنیای انرژی داشتم.
با تاخیر در یک جلسه کاری در دفتر شرکت کردم و در مورد دو سفارش صادراتی گفتگو کردم، این روزها دوستان محبت دارند و پیشنهاد میکنند که در پروژه های در دست احداث یا تجاری آنان مشارکت کنند، اگر چه اغلب این پروژه ها جذاب و سوداور میباشد ولی من نذر کرده ام که تا تکمیل پروژه های نیمه تمام فعلی هیچ پروژه جدیدی شروع نکنم ولذا شرمنده دوستان میشوم.

تمرین با نشاط و پر فشار یکشنبه پایان یک روز کاری طولانی بود که راضی کننده بود.
دوشنبه صبح پیگیر مذاکرات کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد برنامه هفتم توسعه بودم که وزیر کشور و استانداران حضور داشتند و تاکیدشان بر افزایش اختیارات استانها و عدم تمرکز بود، من با این ایده موافقم وحتی اعتقاد دارم ریشه مشکلات اقتصادی صندوقهای بازنشستگی و شرکتهای زیر مجموعه بانکها در تمرکز اختیارات در هلدینگ ها میباشد که اداره آن به دست افراد بروکرات سپرده میشود که اپیدمی ” مدیریت بدون روح” را در شرکتها حاکم میکنند.

اخیرا در حال مطالعه بیستمین کتاب هنری مینتزبرگ به نام ” قصه های شب برای مدیران” هستم، از ویژگی های بارز این متفکر ۸۰ ساله شناخت سازمان، انسان و جامعه میباشد ، اغلب معتقدند که دیدگاههای وی فراتر از زمان خود میباشد و نقدهای زیرکانه وی بسیاری از پیش فرض های رایج در مدیریت ( از جمله رهبری ومدیریت، سلسه مراتب اداری ، تعریف مدیریت ) را در هم میشکند و مدعی است که باید مدیر باشی تا رهبر واقعی باشی و مدیریت را انجام دادن دو دسته کار میداند: کارهای کوچک و کارهای بزرگ و معتقده که کارهای سطح متوسط را میتوان به دیگران واگذار نمود و لذا نقش هیات مدیره در شرکتها را مثبت و پررنگ در اداره سازمان نمیداند و هیات مدیره را خارج از گود میداند که از درون سازمان مطلع نیست و فقط قادر است به جذب سرمایه و تقویت شهرت و اعتبار سازمان کمک نماید، توصیه میکنم که مدیران و کارشناسان این کتاب را به دقت مطالعه نمایند و چشم بسته تئوریهای مدیریت را نپذیرند.
امروز چند مصاحبه مطبوعاتی با خبرگزاری های داخلی و خارجی داشتم، به سوال خبرگزاری بازار در مورد قطع صدور گاز و برق پاسخ دادم و آنرا تکذیب کردم

در گفتگو با شبکه تلویزیونی المسیره یمن درباره ابهامات میدان گازی ارش پاسخ دادم ودر گفتگو با شبکه العهد عراق به حمایت احزاب چهارچوب هماهنگی و دولت عراق از لزوم پرداخت طلب گازی ایران اشاره کردم واین که با وجود کاهش صادرات برق وگاز ایران به عراق ومشکلات ایجادشده کسی ایران را مقصر ندانسته وهمه امریکا را بابت این موضوع سرزنش کرده اند تشکر کردم.

بالاخره با پیگیری نخست وزیر عراق صدور برق وگاز ایران مجددا آغاز شده و عراق تعهد کرده که روزانه ۲۵۰ هزار بشکه نفت خام تحویل ایران دهد، اگر چه بعضی از کارشناسان این تهاتر را غیر ممکن به ضرر ایران قلمداد نموده اند

ولی من از آن دفاع کردم و توئیت زدم که حبس پول گاز در عراق سالانه حداقل ۵ درصد برای ما هزینه دارد وبهتر است که با فروش نفت عراق در بازارهای بین المللی از این ضرر جلوگیری کنیم، ضمن اینکه داشتن این نفت به ما احازه میده که نفت خام خودمان را هم بفروش برسانیم.

سه شنبه صبح در دفتر جلسه ای با حضور آقایان مرعشی و دکتر جباری در رابطه با بازاریابی و برندسازی خاویار و ماهیان خاویاری داشتیم وبا توجه به بازار بزرگ ژاپن با مهندس معصومی در ژاپن ارتباط برقرار کردم، خوشبختانه ایشان دهها سال فروشنده خاویار ایران در ژاپن بوده و از این پروژه استقبال نمود و بزودی درهای یک بازار بزرگ و جذاب به روی ایران باز خواهد شد.
پس از آن عازم شرکت نفت شدم و پیگیر جلسه نهایی در مورد مطالباتم شدم و در دیدار با مدیر بین الملل شرکت نفت در مورد صادرات و واردات فراورده های نفتی مذاکره مثبتی داشتم، ضمنا در جلسه با مدیر کل برنامه ریزی تلفیقی شرکت نفت با حضور آقایان اسعدی و رفیعی شرکت کردم و خواستار حذف قیر، روغن تصفیه دوم و خانواده پارافین از لیست ارز بازار مبادله شدیم، در این نشست عنوان نمودیم واحدهایی که خوراک را مستقیما و بر مبنای ارز نیمایی یا بازار مبادله و بدون رقابت دریافت میکنند مشمول بازگشت ارز با قیمت بازار مبادله شوند ولی واحدهایی که خوراک را به صورت رقابتی در بورس خریداری می نمایند از عرضه ارز در بازار مبادله معاف شوند که مورد پذیرش آقای میرزایی قرار گرفت و قول داد در جلسه فردای سازمان توسعه از این منطق دفاع نماید.

امروز پس از اعلام خبر صدور بیانیه مشترک وزیر خارجه روسیه با وزرای خارجه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس منتشر شد حساسیت مردم، کارشناسان و رسانه ها را بر انگیخت و دکتر ولایتی به نوعی آنرا نشانه ساده لوحی و گاف روسیه دانست، جو کلاب هوس به شدت بر علیه روسیه زبانه کشید 

وزارت خارجه مجبور شد سفیر روسیه را احضار نماید ودر برابر این بیانیه موضع گیری نماید،

امروز گفتگویی هم با سایت تابناک در مورد توقیف تانکر نفتی ارمان ۱۱۴ توسط اندونزی داشتم واین موضوع را مسبوق به سابقه دانستم.در ژانویه گذشته نیز دوکشتی به بهانه برافراشته نکردن پرچم و لنگر اندازی غیر قانونی در آبهای اندونزی توقیف و نهایتا بعد از ۴ ماه با جریمه ۱۴۰ هزار دلاری آنها را آزاد نمود.

چهارشنبه را دور کاری کردم و چند توئیت درباره تهاتر نفت در برابر گاز، ناسپاسی روسیه در صدور بیانیه با وزرای شورای همکاری در مورد جزایر سه گانه ایرانی و توقف کشتی ایرانی در اندونزی زدم وبقیه روز را به مطالعه کتاب مینترزبرگ پرداختم.

طبق معمول تمرین تاکتیکی و فوتبال چهارشنبه شب لذت بخش بود و پس از تمرین در مهمانی دخترم فاطمه شرکت کردم و دیر وقت به منزل برگشتم.
پنجشنبه نشستی با یکی از کارشناسان ارشد عربی در رابطه با عربستان داشتم و در مورد چگونگی گسترش روابط دو جانبه با عربستان وسه جانبه بین ایران، عراق وعربستان تبادل نظر کردیم. والسلام