روزنوشت سه‌شنبه چهاردهم تا پنج‌شنبه شانزدهم اردیبهشت سال ۹۵

سنگ‌ اندازی‌های بزرگ جلوی پای کارهای بزرگ
سه‌شنبه صبح خود را با یک ملاقات کاری آغاز کردم. دوستانی را ملاقات کردم که یک طرح بزرگ صنعتی دارند و تمامی مقدمات راه‌اندازی یک کارخانه بزرگ را فراهم کرده‌اند و حتی مصوبه صندوق توسعه ملی را نیز اخذ کرده‌اند. متاسفانه در سال ۹۳ در حالی که تمامی کار‌ها بر روالی منظم در حال انجام بوده است گزارش اشتباه یک نهاد امنیتی، پروژه را متوقف می‌کند و یک سال و نیم است که این افراد در حال حل و فصل موضوع به سر می‌برند. اکنون که موضوع آن گزارش اشتباه برطرف شده‌است، صندوق توسعه ملی تمایلی به تخصیص وام به این طرح ندارد و تلاش‌های آن‌ها بی‌نتیجه مانده است. بنابراین این دوستان نیز به دنبال جذب منابع از روش‌های دیگر نظیر فاینانس هستند.
عملکرد عجیب و غیرقابل قبول صندوق توسعه ملی
جالب است که در سه سال گذشته من موردی از بخش خصوصی را ندیده‌ام که از طریق صندوق توسعه ملی موفق به تامین مالی پروژه و خرید ماشین‌آلات پروژه شده باشد. صندوق توسعه ملی چگونه می‌تواند از این عملکرد خود دفاع کند؟ خوب است که اتاق ایران و شورای گفت‌وگو یکبار رییس صندوق توسعه ملی را دعوت و از وی بخواهند، لیست گشایش اعتبارهایی که تا کنون برای بخش خصوصی انجام داده است را ارائه کند. آنچه مسلم است این است که تا پولی در صندوق جمع می‌شود، وزارت‌خانه‌ها از طریق شورای امنیت ملی و یا مقام معظم رهبری دستوری را اخذ می‌کنند و به یکباره ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار منابع صندوق توسعه ملی را به خود اختصاص می‌دهند. امسال نیز وزارت نفت اعلام کرده است که برای پایان پروژه‌های خود ۱۰ میلیارد دلار از صندوق توسعه پول گرفته است. برایم سوال است که چرا علی‌رغم وجود اساس‌نامه‌ و قوانین موجود در حمایت از بخش خصوصی، در اقتصاد مقاومتی هیچ حساسیتی بر روی عملکرد صندوق توسعه ملی وجود ندارد و کاری برای توانمند شدن بخش خصوصی از طریق ان انجام نمی‌شود.
جالب است که اخیرا با افتخار رییس اتاق اعلام کرده که قرار است دو هزار میلیارد تومان از منابع صندوق برای حمایت از صادرات به بانک‌ها پرداخت شود و یک میلیارد هم برای حمایت از چند شرکت بزرگ صادراتی خدمات فنی و مهندسی به عنوان تشویق و اعطای اعتبار به کشورهای دیگر اختصاص یابد. هر دو کار غلط و خلاف اساسنامه صندوق است، تبدیل منابع به ریال خلاف اهداف صندوق بوده و آثار تورمی در پی دارد و حمایت غیر معمول از صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی یک رانت است و اگر قرار است تشویقی صورت گیرد باید به صادرکننده کالای ایرانی پرداخت شو. اگر این شرکت‌ها هم کالای ایرانی برای پروژه‌های خود استفاده کردند از آن بهره‌مند شوند.
پیشنهادی برای پرداخت بدهی دولت به بانک‌ها
بر اساس گزارشی که آقای دکتر نیلی و دکتر فاطمی در اتاق تهران ارائه کردند و شرح مختصر آن را در روزنوشت قبلی ارائه کردم، پیشنهاد دادم که دولت به جای پرداخت بدهی خود به بانک‌ها از سهم بیست درصدی که در برخی بانک‌ها دارد استفاده و آن را در بورس عرضه و بدهی خود را پرداخت کند. دکتر نیلی اعلام کرد که بر اساس اصل ۴۴ این بیست درصد باید در اختیار دولت باشد. اما من معتقد هستم که با توجه به اینکه آقایان مدام از مقامات عالی نظام برای کارهای خود مجوز برداشت از صندوق را می‌گیرند، این بار نیز مجوز عرضه این بیست درصد را نیز اخد کنند.
جلسه هیات مدیره اتحادیه و انجام هماهنگی‌های لازم
بعد از ظهر سه‌شنبه با روزنامه اعتماد، قدس و رادیو مصاحبه داشتم و سپس در جلسه هیات مدیره اتحادیه شرکت کردم. با توجه به این‌که از پنج‌شنبه نمایشگاه نفت و گاز آغاز می‌شود، همزمان با نمایشگاه، نشست راهکارهای توسعه حضور بخش خصوصی در بازارهای بین‌المللی را داریم و همچنین میزبان هیاتی از «اتحادیه صنایع شیمیایی و معدنی» چین هستیم، موضوع جلسه مدیریت و نحوه برگزاری همایش بود. قبل از همایش نیزقرار بود دبیرخانه نشست مطبوعاتی برگزار کند که برگزار نشدن آن باعث گلایه هیات مدیره شد.
همچنین در این جلسه، موضوع نامه‌نگاری اتحادیه با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز درباره مشکلات اعضا مطرح شد و من نیز به دو نکته اشاره کردم. اول سهمیه «بونکرینگ» که بسیاری از واحد‌هایی که عضو اتحادیه نیستند توانسته‌اند بدون ضابطه و با روابط طی این سال‌ها مجوز بگیرند و مواد نفتی با تخفیف مناسب دریافت دارند و با عمده فروشی قیمت‌ها را تخریب کنند، در حالیکه قرار بوده خرده فروشی کنند. با دستور جدید آقای زنگه تخفیف‌ها حذف شده و این واحد‌ها باید دارای امکانات بونکرینک «مخزن و شناور» باشند و با قیمت بین‌المللی خرید کنند و گرنه مجوز آنان لغو خواهد شد.
دوم آنکه، تا به حال می‌عانات گازی عسلویه در بورس با تخفیف مناسبی در اختیار اعضای اتحادیه وسایر واحدهای فراوری هیدروکربور قرار می‌گرفت. در این موضوع نیز بازنگری شده و قیمت‌ها افزایش یافته است. بسیاری از واحد‌ها در شرایط جدید تعطیل می‌شوند ولازم است که مهلتی به این واحد‌ها داده شود.
جلسه با اتریشی‌ها و آلمانی‌ها
برنامه‌ریزی کرده بودم که روز چهارشنبه برای حضور در چند ملاقات کاری یک روزه به دبی رفته و بازگردم اما با دو مشکل مواجه شدم. اول آنکه بلیط برگشت از دبی به علت هم زمان شدن با نمایشگاه نفت و گاز وجود نداشت. دوم آنکه در این روز مهمانانی از شرکت Porner اتریش و EDL آلمان در رابطه پالایشگاه سروش داشتیم. بنابراین سفر را به بعد از نمایشگاه موکول کردم.
پنج‌شنبه صبح به تهیه power point برای «کنفرانس بین المللی قیر ارگوس» و مقاله‌ای برای ارائه در کنفرانس «راهکارهای توسعه حضور بخش خصوصی در بازارهای بین‌المللی» و نشست هیات چینی حاضر در نمایشکاه نفت و گاز در اتاق ایران و چین پرداختم. ولی نهایتابا برگزار کنندگان کنفرانس بین‌المللی آرگوس در ایران ارتباط برقرار کردم و از حضور در ان به علت همزمانی با نشست اتحادیه عذرخواهی کردم. در نظر داشتم توضیح دهم که «چگونه ایران به بر‌ترین صادرکننده قیر دنیا تبدیل شد». امیدوارم بتوانم در سمینار آینده آرگوست این موضوع را ارایه کنم.
پایان